Sarı Taksi vs Uber – 2
Geçen ay çok popüler olan sarı taksi ve Uber konusunu bu yazıda da incelemeye devam edelim. Hatırlasınız, Uber’e karşı başlatılan negatif kampanyanın boyutu müşterilere yapılan tacizler ve fiziksel şiddete kadar varmıştı. Biz de her iki tarafa da bakarak konuyu biraz daha müşteri ve iş bakışı ile incelemeye çalışmıştık.
Geçen ay sarı taksi tarafındaki bilgileri, verileri analiz etmiştik; bu yazımızda da Uber tarafındaki verileri analiz edeceğiz.
Taksi çağırma uygulaması
Geçen ayki yazımızın sonunda belirttiğimiz gibi sarı taksiye karşı Uber varmış gibi görünse de esasında Türkiye’de şu anda yaygın olarak kullanılan iki taksi çağırma uygulaması daha var: BiTaksi ve iTaksi
Kronolojik açıdan bakarsak, BiTaksi 2013 yılında faaliyetlerine Türkiye’de başlayan bir Türk şirketi. Uber ise 2009 yılında ABD’de kurulan ve 2014 yılından itibaren Türkiye’de operasyona başlayan, şu anda dünyanın 632 şehrinde faaliyet gösteren global bir şirket. iTaksi ise 2017 yılında İBB (İstanbul Büyükşehir Belediyesi) tarafından kurulan BiTaksi’ye çok benzeyen bir taksi çağırma uygulaması.
Her üç şirketi de sarı taksi ile kıyasladığımızda müşteriye sağladıkları avantaj nedir?
- Sokağa çıkmadan veya herhangi telefon numarasını aramadan bir cep telefonu uygulaması ile bulunulan yere taksi çağırabilme,
- Kredi kartı, BKM Express, İstanbulkart gibi nakit dışı ödeme seçenekleri,
- Taksi şoförü ve müşterinin puan alarak değerlendirildiği bir puanlama sistemi,
- Gidilecek yeri harita üzerinden takip edebilme,
- Gidilecek yer ile ilgili tahmini bir ücretin önceden hesaplanabilmesi,
- Taksilerin durak ile çalışma kısıtını kaldırıp bireysel çalışmaya imkan vermesi,
- Taksi şoförlerinin şehir içinde daha az boş gezerek müşteri bulmalarını sağlama.
Yukarıdaki özelliklere bakıldığında her üç uygulama da hem müşteriye hem de taksi şoförüne, eski düzene göre değer üreten özelliklere sahip. Konuya buradan bakınca ortada bir problem olmaması gerektiğini düşünüyorum. Üstelik bu işe İBB’nin de bir taraf olarak girmesi konuyu daha da ilginç bir hale getiriyor.
Peki acaba bu 3 şirketin birbirinden bir farkı var mı? Esasında iTaksi tamamen bir BiTaksi klonu (kopyası) olarak görünüyor. Tamamen benzer bir müşteri deneyimi sunuyor ve sadece sarı taksiler ile çalışıyor. Aralarındaki en büyük farklar;
- iTaksi kredi kartının yanı sıra İstanbulkart da kabul ediyor.
- BiTaksi, taksi şoförlerinden genelde yüzde 7 komisyon alırken iTaksi şu anda tanıtım amacıyla komisyon almıyor, sonrasında da daha az komisyon alması bekleniyor.
- iTaksi taksilere yerleştirdiği cihaz ile görüntülü ve sesli kayıt yapma özelliği sunmayı düşünüyor. Henüz netleşmedi.
- BiTaksi herhangi bir cihaz yerleştirmiyor. Android ve iOS telefonlara kolayca yüklenen bir uygulama.
Uber bu 2 şirketten nasıl ayrışıyor?
- Uber sadece sarı taksiler ile çalışmıyor. Belli araç tipi kurallarına uygun olarak herkes Uber sistemine kayıt olup çalışabiliyor. Genelde turizm sektöründe havaalanı transferinde (incoming/outgoing) çalışan Mercedes Vito tarzı araçlar bu sisteme dahil oluyor.
- Farklı araç tipleri sayesinde farklı konfor ve yolcu kapasitesi, dolayısıyla farkı fiyatlandırma seçenekleri sunabiliyor.
- Uber Türkiye’de sadece taksi ve alternatifi araçlarla taksi çağırma hizmeti veriyorsa da dünyada UberPool, UberEats, UberHealth, UberBusiness, UberFreight gibi farklı hizmetler de veriyor ve kendisini yolcu ve eşya taşınmasını organize eden bir teknoloji şirketi olarak tanımlıyor.
Konuya bu açıdan bakıldığında aşağıdaki soruların cevapları önem kazanıyor.
- Dünyanın her yerinde teknoloji kullanımı arttığına göre, Türkiye gibi akıllı telefon sahipliği ve sosyal medya kullanımı çok yüksek olan bir ülkede neden taksi çağırma uygulaması kötü olarak algılanıyor?
- Hem şoförlere hem de müşterilere değer katan böyle bir değişim neden sosyal bir probleme dönüşüyor?
- Devlet yeni gelişen bir pazarı regüle eden uygulamalar geliştirmek yerine neden pazara bir oyuncu olarak giriyor?
- Taksi pazarının mevcut halinde devam etmesi kimlere fayda sağlıyor? Değişmesi kimlere fayda sağlar?
Sanırım her yapısal değişim gibi bu konunun da hazmedilmesi zaman alacak.
Diğer e-ticaret köşe yazılarını okumak için tıklayın.
E-ticaret Çağı Mayıs sayısını ücretsiz okumak için tıklayın.