Garaj Sepeti CEO’su Mehmet Çelikol ile otomotiv sektörü ve dijital dönüşüm konusunu ele aldık.
Hedefimiz, Türkiye’de Dijital Dönüşümün Otomotivdeki Öncüsü Olmak.
Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
1983 Aydın doğumluyum. Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği eğitiminin ardından sırasıyla Turkcell, Unilever, Türk Telekom Grubu, Darty ve Media Markt şirketlerinde pazarlama, internet, e-ticaret alanlarında çeşitli yöneticilik pozisyonlarında bulundum.
Garaj Sepeti’ni kurmadan önce Media Markt E-ticaret Direktörü olarak görev almaktaydım. İş hayatına devam ederken İletişim, Executive MBA ve Girişimcilik olmak üzere üç yüksek lisans eğitimi aldım.
Garaj Sepeti’nin kuruluş öyküsünü bizimle paylaşabilir misiniz?
Garaj Sepeti’nin hikayesi, 2016 yazında bir pazar günü Kuşadası’ndan Marmaris’e giderken aracımın lastiğinin patlaması ile başladı. Hemen internete girerek pek çok alternatifle karşılaşacağımı düşündüm. Sonra fark ettim ki Türkiye’de otomotiv KOBİ’leri dijital dönüşümden çok uzaktalar ve araç sahipleri ile buluşamıyorlar.
Çiçek, yemek gibi pek çok hizmeti internetten alabilirken aracınıza dair hizmetleri alamıyordunuz. Sonra arkadaşlarım ve bugün kurucu ortaklardan olan Burhan, Engin ile birlikte sektörü çalışmaya başladık, ihtiyaçları tespit ettik. Paramız olmadığı için bir pazar yeri yapıp reklam yapamazdık. Yumurta-tavuk problemini çözmek için öncelikle KOBİ’lerin ihtiyacını çözersek KOBİ’leri platformda var ederiz diye düşündük.
Projemizi Yemek Sepeti’nin kurucu ortağı Melih Ödemiş’e anlattım. Gıda sektöründen sonraki en büyük KOBİ ailesi diyebiliriz otomotiv için. 300.000’den fazla esnaftan bahsediyoruz. Kendisinin de desteği ve yönlendirmeleri ile Ocak 2017’de kurumsal kariyerlerimizden ayrıldık. Yazılım, tasarım ve ajans hizmetleri tarafında da Serdar, Emrah ve Çiğdem’i de ortak olarak aramıza katarak Araba Sepeti A.Ş.’yi, yani Garaj Sepeti’ni 6 ortak olarak kurduk.
Online bir pazar yeri olan Garaj Sepeti’nin iş modeli hakkında bilgi verebilmeniz mümkün mü?
Garaj Sepeti 3 kanalda hizmet vermekte. Birinci müşteri kanalımız sürücüler. Sürücüler için tüm ihtiyaçlarını çözecekleri otomotiv pazar yerleri (autoplace) sunuyoruz. Taşıt.com ve Araba.com’u önümüzdeki günlerde bu pazar yerlerine dönüşmüş olarak göreceğiz. White label olarak da örneğin şu an yayında olan HürriyetOto gibi çalışmalarla eriştiğimiz sürücü sayısını artırmayı hedefliyoruz. Şu an ayda 5 milyon ziyaretçiye hizmet veriyoruz.
Sürücülerin hayatını kolaylaştırıcı mobil uygulamalar da yapıyoruz. İlk ürünümüz “Araba Değeri” yayına girdiğinin 3. haftasından itibaren Android Market’te oto kategorisinin birincisi oldu. Milyonlarca araç değeri hesaplaması yapılmış durumda ve artık neredeyse araç pazarını belirleyen endüstriyel standarda dönüşmüş durumda.
İkinci kanalımız KOBİ’ler. Pazar yerini de destekler nitelikte üye iş yerlerimize bulut tabanlı SaaS çözümleri sunuyoruz. Oto galeriler için geliştirdiğimiz “Debriyaj” çözümü, yetkili bayiler için “Vites” çözümü bunlara örnek. Önümüzdeki günlerde oto tamir, kuaför, lastik-jant iş yerleri ve ekspertiz noktaları için de SaaS’larımız yayına giriyor. KOBİ’nin bizim ürünlerimizi kullanarak değişen müşteri davranışları dünyasına kolayca adapte olmasını sağlamak istiyoruz. Şu an 5.000 KOBİ, ürünlerimizi kullanmakta. Amacımız 15.000 KOBİ’ye ulaşmak.
Üçüncü kanalımız ise kurumsal şirketler. Otomotiv sektörünün paydaşı olan örneğin filolar, sigorta şirketleri, finansman kuruluşları, internet portalları gibi farklı sektör oyuncularına veri çözümleri sunuyoruz. Çeşitli API’lerimizle entegre olarak süreçlerinde verimlilik artırabiliyorlar, maliyetlerini azaltabiliyorlar.
Mevcut müşterilerimize örnek Alj Group (Toyota), Otoshops.com, KoçFinans, Intercity, Fibabank’ı verebiliriz. Ana iş alanımız KOBİ’ler ve bunları sürücülerle buluşturmak olsa da bu kanal da bizim sektörü iyi koklamamız, doğru ilişkiler edinmemiz için çok önem verdiğimiz stratejik bir kanal.
Araç sahiplerine hangi kategoriler altında ne gibi çözümler sunuyorsunuz?
Pazar yerlerinin faaliyet alanını şu şekilde sıralıyoruz; bunlar otomotiv sektörünün en büyük işlem hacimini oluşturan davranışlara göre belirlediğimiz alanlar:
Al: Araç sahibi olabilmenin en kolay yöntemlerini sunmak için çalışıyoruz.
Sat: Aracını satmanın farklı metotlarını önümüzdeki günlerde hayata geçiriyoruz.
Kirala: Türkiye ve Avrupa’nın pek çok ülkesinden kısa dönem ve aylık kiralama hizmeti sunmaktayız.
Hizmet: Araç sahibinin ihtiyacı olan periyodik bakımdan boyu korumaya, sigortadan kış lastik değişimine kadar 300’den fazla hizmeti sunuyoruz.
Hesapla: Tüm bu süreçlerde ihtiyaç duyduğu ve kullanıcıyı bir anda uzmana dönüştüren widget’lar sunuyoruz. Sürücülerin aracını kaça satması gerektiği, lastiğine ne kadar hava basması gerektiği, arabasındaki problemi kolayca tespit etmesi, hangi aracı alırsa elinde kalır ve piyasadaki dönüş hızı yavaştır gibi pek çok uzmanlık gerektiren konuyu tamamen veri bilimleri ile artık dertsiz bir hale getiriyoruz. İleride yedek parça ihtiyacına dair de bir açılım yapmak üzerinde çalışıyoruz.
Garaj Sepeti’nde kaç adet aktif ilan yer alıyor, en çok hangi kategoriler ilgi görüyor?
Garaj Sepeti platformları, Taşıt.com ve Araba.com’u da düşündüğümüzde her an farklı yaklaşık 100.000 araç sunmakta. Bugüne kadar 1,5 yılda sistemlerimizden yaklaşık 1 milyon araç geçmiş durumda. En çok ilgiyi binek araçlar görüyor; yani otomobil, SUV ve ticari araçlar diyebiliriz. Bunları motosiklet takip ediyor. Sayısına oranla özellikle Araba.com üzerinden iş makineleri ve tarım makinelerinin gördüğü ilgi bizi de şaşırtıyor.
Garaj Sepeti mobil uygulamalarından nasıl dönüşler alıyorsunuz?
Garaj Sepeti olarak tüm fonksiyonları içeren son kullanıcı uygulamamız yok. Bilinçli olarak yapmadık, öncelikle son kullanıcıya hangi marka ile ulaşacağımızın netleşmesini bekledik ve tahmin ettiğimiz gibi şirket satın almaları gerçekleşti. Öncelikle KOBİ’lere odaklanarak başladığımız için KOBİ uygulamaları geliştiriyoruz.
Oto galerilerin kullandığı “Galeri” uygulaması tüm uygulama marketlerde mevcut. Neredeyse tüm oto galerilerimiz bu uygulamayı günlük veya haftalık frekansta kullanıyor. Yeni iş yeri türleri için olan uygulamalarımız da geliyor yakında. Son kullanıcı tarafında Taşıt.com mobil uygulamamız mevcut ve Taşıt Kiralama mobil uygulamamız mevcut.
Yılın sonunda en güçlü pazar yerimiz olacak olan Araba.com mobil uygulamasını çıkarmayı planlıyoruz. Son kullanıcı tarafında daha çok widget’lar yaparak davranışları ölçüyoruz. “Araba Değeri” buna çok iyi bir örnek; 200.000 indirme ve 2 milyondan fazla sorgu ile başarılı bir uygulama oldu. Çok yakında çıkacak olan uygulamamız ile de arabadaki problemi buldurmaya yarayan ürünümüz çıkıyor.
Şimdiye kadar aldığınız yatırımlar kadar önemli satın alma işlemlerine de imza attınız. Bize biraz otomotiv sektöründeki satın almalarınız hakkında detay verebilir misiniz?
Otomotiv sektöründe Türkiye’de geliştirilmiş en büyük otomotiv veri tabanı olan Datamotiv’i satın aldık. Datamotiv henüz piyasaya çıkmamıştı; sadece bir kurum tarafından kullanılmaktaydı. Hem Datamotiv’i sektöre pazarlayıp hızla penetrasyonunu artırdık hem de kendi sistemlerimiz için master data olarak kullanmaktayız.
Taşıt.com ve Araba.com satın alımları da sürücülere ulaşmak için hazır platformlarla ilgilenmemizin sonucu. İkisi de Türkiye’nin dev platformları ve milyonlara hizmet vermişler. Bir bayrak teslimi olarak görebiliriz. Bu şirketlerin ilan iş modelini kendi pazar yeri iş modelimize doğru dönüştürüyoruz.
Sözleşmelerim gereği satın alma fiyatları hakkında bilgi veremiyorum ne yazık ki… Pek yakında bir sürpriz satın alma daha duyurabiliriz. Tüm otomotiv hizmetlerini tek platformda toplamak için bu tür çalışmalarımız sürekli devam etmekte.
Satın alma kararı alırken izlediğiniz süreçten bahsedebilir misiniz?
Bu kararların ilk aşaması neye ihtiyacınız olduğunun tespiti. Data’ya ihtiyacımız var; yabancı firmaların sunduğu data’nın üzerine Türkiye’nin pazar yerini oturtmak sağlıklı olmaz diye düşünerek pazarı tarayıp Datamotiv’i bulmamız gibi… Sonra da son kullanıcı ihtiyacı ve büyük kitlelere ulaşan, ama bunu hak ettiği kadar ticarete döndüremeyen platformlar var mı diye taramaya başladık.
Eğer bulamasaydık kendi markamızın reklamına yatırım yapacaktık ancak Türkiye otomotiv dikey oyuncularının ilk 3’ünden iki tanesini satın almak nasip oldu. Özetle ihtiyaç tespiti ve sonrasında da şirketi detaylı inceleme adımı ile işlem tamamlanıyor diyebiliriz. Detaylı incelemede de (due-dillegence) hukuksal boyutu, yani şirkete dair davalar var mı, varsa içerikleri, personel boyutu, teknoloji boyutu, finansal boyutu gibi alt kırılımlar mevcut.
Peki Türkiye’de e-ticaret sektörünün mevcut durumunu ve geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye e-ticaret sektöründe bir kümeleşme görüyoruz. Düşük kar marjları sebebiyle -tabiri caizse- “atı alan Üsküdar’ı geçt”i durumu var. Belli başlı platformlar dışında uzman dikey oyuncular zorlandı ve zorlanıyor. Ancak geldiğimiz nokta artık oldukça umut verici, çünkü e-ticaret kitlesi dikeylere odaklanabilecek büyüklüğe ulaştı.
Ülke olarak bence asıl odaklanmamız gereken, yurt dışına e-ticaret satışı. Türkiye’deki büyük platformların artık bölgesel oyuncu olmaya soyunmaları gerekiyor. Dünyanın dört bir yanından e-ticaret ile ürünler alan bir ülkeyiz, ancak hala dışarıya ürün göndermekte limitliyiz. Önümüzdeki dönemin gündemde önemli bir konunun bu olacağını düşünüyorum
Önümüzdeki dönemle ilgili Garaj Sepeti’nin hedefleri nelerdir, yeni hizmetler anlamında hazırlıklar var mı?
Tam anlamıyla Garaj Sepeti dünyasının ne olduğunu sunmaya çalıştığımız günlerdeyiz. Pek çok parçanın birleştiği yoğun bir entegrasyon ve geliştirme süreci yaşıyoruz. Yakında Garaj Sepeti kurumsal kimliği altında toplanmış yeni Taşıt.com ve Araba.com pazar yerlerini ve yeni otomotiv KOBİ’lerine kucak açmamızı sağlayan ürünlerimizi göreceğiz.
Kısa sürede Türkiye’nin en büyük dijital otomotiv oyuncusu olduğumuzu söyleyebiliriz. Bunu perçinleyeceğiz ve bölgesel bir oyuncu nasıl olabiliriz konusunun üzerinde çalışacağız. Garaj Sepeti olarak hedefimiz, Türkiye’de dijital dönüşümün otomotivdeki öncüsü olmak. İster sürücü, ister esnaf, isterseniz de ekosistemdeki bir kurum olun; mutlaka bizim en az bir ürünümüzü memnuniyetle kullanmanızı istiyoruz.
Diğer e-ticaret röportajlarını okumak için tıklayın.
E-ticaret Çağı Ekim sayısını ücretsiz okumak için tıklayın.
You may also like
