Ticarette ürünleri veya hizmetleri pazarlamak ve satışı artırmak için en önemli araçlardan biri reklamdır. Ancak reklamların da tüketiciyi yanıltıcı, aldatıcı olmaması ve açık olması gerekir. Elbette yasalara aykırı, genel ahlak ve kamu düzenini bozan, gerçeği yansıtmayan reklamlar yapılması kanunlarla yasaklanmıştır.
Örneğin, reklamın örtülü olmaması gerekir. Yani reklamın kullanıcı tarafından gerçekten reklam olduğunun açıkça anlaşılabilir olması gerekir. Yine reklamın şiddete özendiren, uyuşturucu madde kullanımına özendiren, suç işlemeye teşvik eden, suçu ve suçluyu öven, yaşlı ve korunmaya muhtaçları, çocukları istismar eden, kamu güvenliği ve sağlığını bozacak ögeler içermesi veya satışa yasaklı ürün ve hizmetlere dair yapılması da yasaktır.
Ayrıca bir ürün veya hizmetin kullanımı veya satın alınması sonucunda oluşacak faydaların çarptırılması, gerçeğe aykırı ve olmadığı gibi yansıtılması da bu kapsamdadır. Nitekim bir ürünün, hizmetin özelliklerini de olduğu gibi yansıtmayan reklamlar da tüketiciyi aldatacak şekilde olmasından sebep yasalara aykırıdır. Bu tip hususları içeren metin, görsel veya videonun kullanılması durumunda söz konusu reklam hukuka aykırılık teşkil edecektir.
Aynı şekilde ünlü ve tanınmış bir firmaya ait marka, logo veya ayırt edici şekil kullanarak veya üründen farklı bir bilinen ürünün adı, görseli, metni kullanılarak da tüketicinin yanıltılması söz konusu olabilir ve bu da yasalara aykırı olacaktır. Bu noktada ortalama tüketicinin algılama düzeyi ve tüketici üzerinde bırakılacak etkiye dikkat edilmesi gerekir.
Ayrıca rakip olsun olmasın, başka bir firmanın reklam metni, müziği veya markasının da izinsiz kullanımı veya onların ticari itibarını sarsıcı herhangi bir faaliyette bulunulması yasaktır. Bunlara rağmen yasalar karşılaştırmalı reklamlar yapılmasını yasaklamamış, fakat diğer yandan bu tip reklamların karşılaştırma yaparken tüketiciye fayda sağlaması ve haksız rekabete yol açmaması beklenmiştir.
TKHK ve Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile tüketicinin haksız, aldatıcı, saldırgan reklamlardan korunması için bir takım denetim ve yaptırımları düzenlenmiştir. Buna göre, re’sen veya şikayet üstüne Reklam Kurulu aracılığı ile idari veya mahkemelerde yargısal denetim yapılabilir.
İdari denetim sonucunda, ilgililer hakkında idari para cezası veya tedbiren durdurma yaptırımı uygulanabilir. Bu yaptırım; reklamverenler, reklam ajansları, reklam mecraları hakkında uygulanabilir. Diğer yandan, firmalar arasında haksız rekabete sebebiyet veren bir reklam faaliyeti söz konusu ise bu tip uyuşmazlıklar mahkemeler önüne taşınabilir, hukuk ve ceza davalarına sebebiyet verebilir. Sonucunda haksız rekabetin sonlandırılması, tedbiren ilgili reklamın durdurulması, tazminat talep edilebilir.
Diğer e-ticaret köşe yazılarını okumak için tıklayın.
E-ticaret Çağı Haziran sayısını ücretsiz okumak için tıklayın.
You may also like
