E-ticaretin sahne arkası / Yeni teknolojiler – 1

E-ticaret büyüdükçe operasyonlarının ölçeği ve kompleksitesi de büyümektedir.
İlk başlarda konvansiyel yöntemler kullanılarak kolaylıkla yönetilen e-ticaret operasyonları, hacim büyüdükçe artık hem müşteri deneyimini en çok etkileyen konuların başında gelmekte hem de üzerinde kafa yorulması gereken en büyük maliyet kalemi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu problemi çözmenin yöntemi operasyon içindeki tüm süreçlerin, özellikle müşteri gözünden bakılarak yalın yönetim anlayışı ile gözden geçirilmesi ve mümkün olduğu kadar teknoloji kullanımının artırılmasıdır.
Yeni teknolojilerin ticaretin her alanındaki kullanım oranı ve bu yeni teknolojilerin gelişme hızı her geçen gün artıyor. Aşağıda belirttiğim terminolojileri artık sıklıkla duyar olduk.
Algoritma ve analitik (Algorithms and analytics)
Artırılmış gerçeklik (AR – Augmented Reality)
Sanal gerçeklik (VR – Virtual Reality)
Yapay zeka (AI – Artificial Intelligence)
Makine öğrenmesi (ML – Machine Learning)
Sürücüsüz araçlar (Driverless vehicle/AGV – Autonomous Ground Vehicle)
İnsansız hava aracı (Drone)
Robotlar (Robots)
Bu teknolojilerin bir bölümü e-ticaretin hem depo (fulfillment) hem de dağıtım (last mile delivery) süreçlerinde kullanılmaya başlandı. Bu teknolojilerin kullanılmasında temel de 3 sebep bulunmaktadır:
- Daha hızlı olmak
- Daha esnek olmak
- Daha verimli (az maliyetli) olmak
Özellikle dağıtım (last mile delivery) operasyonlarında kullanılan teknolojiler ile ilgili kısa bilgilendirmeler yapmak isterim.
Algoritma ve analitik (Algorithms and analytics)
Farklı lokasyonlarda bulunan ürünlerin her gün binlerce müşteri siparişi olarak farklı adreslere teslimatı ve bunu yaparken hız, doğruluk ve verimlilik kriterlerini en üst düzeyde yerine getirebilmek için algoritmaların kullanımına ihtiyaç duyulmaktadır.
Dağıtım operasyonlarında genelde algoritmaların yoğun olarak kullanıldığı alanlar; dinamik rotalama, dinamik fiyatlama, talep tahmini, puanlama sisitemi.
Yüksek hacimli dağıtım operasyonu yöneten tüm şirketler bu tip algoritmaları kullanmaktadır. Örneğin DHL, UPS, FedEx, Amazon, JD.com, Instacart, Ocado…
Sürücüsüz araçlar (Driverless vehicle)
Dağıtım operasyonlarının en büyük maliyet kalemlerinin başında kurye/şoför maliyeti gelmektedir. Bu sebeple yeni teknolojilerin birçoğunda insan gereksinimini azaltan veya ortadan kaldıran çözümler ortaya çıkmaktadır.
Bu teknoloji özel ve toplu taşıma sektörlerini ciddi oranda değiştireceği kadar dağıtım operasyonlarını da doğrudan etkileyecektir.
Bu araçlar birçok teknolojiyi aynı anda kullanmaktadır. Örnek vermek gerekirse:
– Işık algılama ve sıralama (LIDAR – light detection and ranging), kameralar, radarlar, sensörler aracın etrafındaki her türlü cismin ve trafik işaretlerinin 360 derece görülmesini sağlar.
– Geo location sistemleri ve haritalar aracın nerede olduğunu ve gideceği rotayı belirlenmesini sağlar.
– Çok gelişmiş bilgisayar programları da tüm bu bilgileri kullanarak aracın etrafındaki tüm cisimlerin tanınmasını ve onların sonraki hareketlerini tahmin edilmesini sağlar, böylece aracın hızı ve manevrası ayarlanır.
Bu cihaz ve teknolojilerin gelişimi ile birlikte sürücüsüz araçların hatasız kullanımı da artıyor olacak. Buradaki en ilginç gelişme ise V2V (vehicle to vehicle) teknolojisi ile sürücüsüz araçların kendi aralarında kuracağı iletişim olacaktır. Bu teknolojiye en çok odaklanan şirketler Google, Uber, Tesla, Mercedes…
Diğer iki teknolojiyi de bir sonraki yazımızda incelemeye devam edeceğiz.
Diğer e-ticaret köşe yazılarını okumak için tıklayın.
E-ticaret Çağı Mayıs sayısını ücretsiz okumak için tıklayın.