Online alışveriş yapan her 10 kişiden 8’i, ödeme türü olarak kredi kartını tercih ediyor. Buna ek olarak, elde edilen veriler internette yapılan kartlı ödeme tutarının 2016 yılında bir önceki yıla oranda yüzde 23 oranında bir artış kaydederek 68,4 milyar TL’ye yükseldiğini ortaya koyuyor. Ancak 2017 yılının ikinci yarısından itibaren bu rakamlarda ani bir düşüş yaşanabileceği tahmin ediliyor. Bu öngörüye yol açan gelişme ise tüm banka ve kredi kartlarının 17 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla online alışverişe kapatılacağı duyumu.
Şu anda kullanımda olan tüm kartlar online alışverişin yanı sıra, yurt dışı alışverişine de kapatılıyor. Bundan sonra verilecek yeni kartlar da online ve yurt dışı alışverişine kapalı olarak tanımlanacak ve ancak kart sahiplerinin onayı ile online ve yurt dışı alışverişler de kullanılabilecek.
E-ticarette en çok kullanılan ödeme türü olan kartlı ödemenin 17 Ağustos’tan sonra kullanım dışı kalacağı haberi şu sıralar online perakende sektörü gündeminin en önemli konularından. Birden fazla kaynaktan doğrulattığımız duyuma göre, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yapılan bu yasal düzenleme tüm mevcut banka kredi kartları ile birlikte yeni başvurulan kartları da kapsıyor. Bankalar ise müşterilerini bu konuyla ilgili SMS ile bilgilendirmeye başladılar.
Belirtilen tarihten sonra da internet üzerinden kartlı ödeme yapmaya devam edebilmek mümkün mü?
Kart hamillerinin online alışverişte bu ödeme türünü kullanmaya devam edebilmeleri için bankalarına onay vermeleri gerekiyor. Bankaların bir kısmı ise müşterilerinin kısa mesaj yoluyla onay vermelerine imkan tanıyor. Böylece yeni düzenlemenin mevcut müşterileri etkilemesinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Düzenlemeden sonra sahip olunacak banka ve kredi kartları ise otomatik olarak online alışverişe kapalı olacak. Ancak yeni açılacak kart hesapları için müşteri onayının başvuru sırasında alınması ile internet üzerinde kartlı ödeme yapmak mümkün olabilecek.
İlerleyen zamanlarda banka ve diğer ödeme kuruluşlarının kamuoyunu söz konusu değişiklik hakkında bilgilendirmek ve isteyenlerin online harcamalarını kartları ile yapmayı sürdürmelerini sağlamak amacıyla geniş çaplı çalışmalar yürüteceklerini öngörmek mümkün.
Türkiye’de kartlı ödemeler
– 2016 itibarıyla banka ve kredi kartları dahil olmak üzere toplamda 176 milyon kart bulunuyor.
– Kredi kartı sayısı 58,8 milyon iken banka kartlarının sayısı 117 milyonu bulmuş durumda.
– 34,7 milyon potansiyel kredi kartı ve 19,8 milyon da potansiyel banka kartı kullanıcısı bulunuyor.
– İnternette yapılan kartlı ödeme tutarı 2016’da 68,4 milyar TL’ye yükseldi.
– 2016 yılı Aralık ayında yurt içinde internetten yapılan yerli ve yabancı kartlı ödemelerin işlem tutarlarının toplamı 18.023,43 milyon TL’yi buldu.
Gökhan Uğur Bağcı
E-ticaret ve İnternet Hukuku Derneği Başkanı
Twitter: @gubagci
“Birçok kart hamilinin internet ve yurt dışı alışverişi yapabilmesi için onay verme işlemini çeşitli sebeplerle gerçekleştirmeyeceği tahmin edilmekte”
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından banka birliklerine gönderildiği tahmin edilen talimat ile kredi kartları üzerinden yapılan dolandırıcılık faaliyetlerinin büyük bir bölümünü internet ve yurt dışı alışverişlerin oluşturduğundan bahisle bu faaliyetlerin önüne geçmek amacıyla 20.10.2016 tarih ve 7052 sayı ile bir kurul kararı alınmış olduğu ifade edilmektedir. İlgili kurul kararının BDDK internet sitesinde veya başka herhangi bir mecrada yayınlanmamış olması sebebi ile karar içeriğine yönelik detaylı bilgi sahibi olmak şu an için mümkün değildir.Ancak bahsi geçen yazıda kurul kararı çerçevesinde kredi kartı tahsislerinde kartın internet ve yurt dışı işlemlerine açılması için her iki işleme dair ayrı ayrı yazılı onay veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla ispat edilebilir şekilde bir talebin kart sahibinden alınması öngörülmekte. Kalıcı veri saklayıcısı ifadesinin tam olarak ne ifade ettiğini anlayabilmek adına 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’daki tanımına bakmak gereklidir. Buna göre kalıcı veri saklayıcısı; tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı ifade etmektedir.
Kurul kararında belirtilen bir diğer hususun ise kredi kartının, kart hamiline teslim edildiği bilgisinin bankalara ulaşmadan kartın banka tarafından kullanıma açılmaması olduğu anlaşılmaktadır.
Tahsisi bu uygulama öncesinde gerçekleştirilmiş kartlar için ise kart sahiplerine belirlenecek bir tarihe kadar bankalarca ulaşılması ve bu kart sahiplerinden internet ve yurt dışı kullanımı için ayrı ayrı talep alma yükümlülüğü getirilmekte. Diğer bir ifade ile kendisine bankalar tarafından gönderilecek iletilere veya telefon görüşmelerine belirlenen tarihe kadar olumlu bir geri dönüş yapmayan kart hamiline ait kartın internet ve yurt dışı alışverişlerine kapatılması söz konusu. Kart hamili sayısının milyonlarla ifade edildiği günümüzde birçok kart hamilinin internet ve yurt dışı alışverişi yapabilmesi için kendisinden yapması beklenilen bu işlemi çeşitli sebeplerle gerçekleştirmeyeceği tahmin edilmekte ve bu durumun ise e-ticaret faaliyetinde bulunan şirketleri olumsuz olarak etkileyeceği öngörülmektedir.
Kurul tarafından belirlenen son talep alma tarihi konusunda yine ilgili karara ulaşılmaması nedeniyle kesin bir bilgi edinilmesi şu an için mümkün değil. Ancak bazı bankaların 17.08.2017 tarihini son talep tarihi olarak belirtmiş olduğu SMS’leri müşterilerine göndermeye başladıklarını görüyoruz.
Özetle bu uygulamanın mevcut şartlarla yapılması halinde e-ticaret şirketleri açısından ciddi ciro kayıpları olacağını söylemek yanlış olmaz. Yukarıda da açıkladığımız üzere konunun uygulama aşamaları net olmamakla birlikte bazı bankalarca SMS yoluyla müşterilere ulaşılması e-ticaret açısından endişe verici bir durum yaratmakta.
Burhan Eliaçık
Ödeme ve Elektronik Para Derneği Başkanı
“Kartların internet işlemlerine kapatılmasına dair kararın sadece e-ticaret işlemleri için değil ‘dijital ödemeler ile yüz yüze ödemelerin yakınsamasının gecikmesine’ dair ciddi etkileri olacağı aşikar”
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından alınan, kredi/banka kartının internet işlemlerine açılmasına ilişkin talep alma ve talebi olmayan kart kullanıcılarının kartlarının internet işlemlerine kapatılmasına dair kararın sadece e-ticaret işlemleri için değil “gelişen teknoloji ve tüketici beklentileri doğrultusunda dijital ödemeler ile yüz yüze ödemelerin yakınsamasının gecikmesine” dair ciddi etkileri olacağı aşikar.
Gerekçesini anlamak için beklenen tüketici davranışlarını incelemek gerekir. Bu durumda, benim beklentime göre temelde 3 temel davranış tipi ile karşılaşacağız:
– Yoğun dijital ödeme işlemi yapan kart sahipleri, kartlarını internet alışverişine açtıracaklardır.
– Nispeten aralıklarla veya nadiren dijital ödeme yapan kart sahipleri ise
- Herhangi bir alışveriş yapana ve kartını internet ödemelerine açtırması gerekene kadar bekleyecek, muhtemelen ilk işlemde yaşayacağı sorun ile açtırmak için çaba sarf edecek ve bir kısım müşteri ise alışverişten vazgeçecektir.
- Yine bu kesimden kart sahiplerinin bazıları da birden çok kredi kartı var ise bunlardan sadece birini internet ödemelerine açtıracak, diğerleri için herhangi bir işlem yapmayacaktır.
Beklenen bu tüketici davranışından yola çıkarak, kartlı ödeme sistemlerine etkisini tespit etmek gerekirse;
E-ticaret şirketleri açısından, özellikle uygulamanın ağustos ayında geçen yılın rakamlarına bakılırsa, cironun önceki aylara göre en yüksek noktaya eriştiği döneme gelmesi ciddi ciro kaybına neden olacaktır. Ayrıca kayıtlı kart ve müşterilerinin aktivasyonunu sağlamak üzere en azından pazarlama bütçelerinde ciddi artış gerektireceği aşikar.
Kart çıkaran kuruluşlar içinse gerek operasyonel maliyet, gerek belirli pazarlama aktiviteleri , gerekse de beklenen tüketici davranışı nedeni ile kart cirosunda düşüşe neden olacağını beklemek doğaldır. Ancak bu tespitler yeterli değildir. Çünkü, bu dönemin kart ciro pazarında değişimin yaşanacağı ve “erken yola çıkanın pazar payı kazanacağı ” döneme girmiş olacağız. Nedeni ise basitçe, önemli sayıda kart sahibinin “tek bir kartımı internete açtırırım, diğerlerini duruma göre gerekirse açtırırım ” tercihi olacaktır. Nitekim, bazı bankaların 6 aylık bir süre olmasına rağmen şimdiden hareket geçtiklerini görüyoruz.
Ödeme ve elektronik para kuruluşları açısından ise ilgili düzenlemenin pazarı büyütme yönündeki çabalarına olumsuz yönde etki edeceği, mobil cüzdan veya yenilikçi teknolojiler ile “tekil kullanıcı deneyimi” yaratarak, tüketicinin dijital veya yüz yüze alışverişte aynı deneyimi yaşadığı “alışveriş yöntemlerinin yakınsandığı” iş modellerinin önünde aşılması gereken bir bariyer olduğu ortadadır.
Öget Kantarcı
TOBB E-ticaret Meclisi Başkanı
“Kartların tekrar açılması sahiplerinin iznine bağlanırsa izin süreci tamamlanana kadar online alışveriş kesintiye uğrayabilir”
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) kredi kartı kullanımıyla ilgili yeni bir düzenleme yapabileceği sektörün gündemindeki konular arasında. Ancak kurum, bu yönde bir düzenlemenin zamanlaması ve içeriğiyle ilgili henüz kesin bir bilgiyi kamuoyu ile paylaşmış değil.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-Ticaret Sektör Meclisi olarak biz de planlamaya yönelik fikirlerimizi ilgili mercilere sunduk.
Söz konusu düzenlemenin yapılması ve BDDK’nın “kredi kartı kullanıcılarının internetten alışveriş yapabilmek için bankalara ayrı bir izin vermesini” hükmetmesi halinde, e-ticaret sektörü açısından iki konu çok önemli olacaktır.
Bunlardan ilki, düzenlemenin mevcut kartları kapsayıp kapsamayacağı. Halihazırda kullanımda olan kartlar da düzenlemeyle kullanıma kapatılır ve kartların tekrar açılması sahiplerinin iznine bağlanırsa izin süreci tamamlanana kadar online alışveriş kesintiye uğrayabilir.
Sektör için ikinci önemli konu, bu aşamada bankaların müşterileriyle iletişim kurup onlardan izin isteyebilmesi için yeterli süre tanınması. Henüz resmi bir düzenleme yapılmamış olsa da bazı bankaların bu konuda çalışmaya başladığını ve internetten alışverişe kesintisiz devam edebilmek için ağustos ayına kadar gerekli izni vermeleri konusunda müşterilerini bilgilendirdiğini biliyoruz. Tebliğin bu şekilde yayınlanması durumunda hazırlık için ayrılan vaktin 6 ay olması sürece pozitif katkı sağlayacaktır.
Bununla birlikte, eğer söz konusu düzenleme gerçekleşecekse sektörün beklentisi ve tercihi, halihazırda kullanımda olan kartların başlangıçtan itibaren “izinli” kabul edilmesi ve uygulamanın kullanıma yeni girecek kartları kapsamasıdır.
E-ticaret son yıllarda Türkiye’nin en hızlı büyüyen sektörleri arasında. İnternet üzerinden yeni bir satış kanalı yaratan sektör, tüketimin canlılığını koruması, perakendeciler ve KOBİ’ler için büyüme fırsatı yaratması açısından çok önemli. Bu noktada, internetten alışverişte tüketicinin karşısına çıkabilecek bariyerler perakende firmaları ve KOBİ’lerin bu kanaldaki potansiyelden faydalanmasının da önünü kesebilir. Yalnız online perakendenin değil, seyahat harcamaları ve tüm online ödemelerin de durumdan etkileneceği göz önünde bulundurulduğunda, alınacak kararların tüketicilerin günlük kredi kartı kullanım alışkanlıklarını engellemeyecek nitelikte olması gerektiği kanaatindeyiz. Kredi kartı kullanım tercihlerini sınırlamak yerine, kart sahiplerinin dolandırıcılık faaliyetlerine ilişkin bilinçlendirilmesini sağlayacak önlemler alınması ve e-ticaret sektörünün gelişmesini destekleyecek düzenlemeler yapılmasının önemine inanıyoruz.
Tahsin Isin
iyzico
CCO
Twitter: @isin26
“Son yıllarda hacmi oldukça artan e-ticaret sektörü bu düzenlemeden oldukça olumsuz yönde etkilenecektir”
Her ne kadar resmi bir açıklama yapılmamış olsa da getirilen düzenlemede banka ve kredi kartlarının internetten alışverişe, yani e-ticarete kapatılması ve ancak hamillerinin onayıyla yeniden açılabilmesiyle bu kartların internet ortamında usulsüz kullanımının önüne geçilmesinin amaçlandığı ortadadır. Getirilen bu düzenlemenin hem e-ticaret sektörünü olumsuz etkileyeceği hem de çözülmesi amaçlanan soruna çözüm getirmek için yeterli olmayacağı görüşündeyiz.
Son yıllarda hacmi oldukça artan e-ticaret sektörü bu düzenlemeden oldukça olumsuz yönde etkilenecektir. 17 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla kartları internetten alışverişe kapatılan birçok kart hamilinin bankalarına yeniden onay verme konusunda hızlı reaksiyon göstermeyeceğini düşünüyoruz. Bu da haliyle 2017 yılının son çeyreğinde e-ticaret hacmini ciddi oranda düşürecektir.
Banka ve kredi kartlarının usulsüz kullanımının önlenmesinin, bu kartların internet ortamında kullanılmasının engellenmesiyle değil, bu işlemlerin güvenliğinin artırılmasıyla sağlanabilir. Bu güvenliğin de söz konusu işlemlerin BDDK’dan lisans almış ve PCI-DSS uyumluluğu bulunan ödeme kuruluşları aracılığıyla yapılması halinde artar. Çünkü bu kuruluşlar fintech sektörü üyesi olarak finansal hizmetler vermenin yanında aynı zamanda bu hizmetlerin daha güvenli verilebilmesi için sürekli yeni teknolojiler üretiyor.
iyzico olarak tamamen yerli kaynaklarla ürettiğimiz anti-fraud yazılımımızla online ödemelerin hızlı ve kolay olmasının yanında güvenli olması için de çaba sarf ediyoruz. Mühendis kadromuzun bir kısmı yalnızca geliştirdiğimiz anti-fraud yazılımı üzerinde çalışıyor ve günün gerekliliklerine uygun olarak bu yazılımı geliştirmeye devam ediyor. Bu sayede dolandırıcılık faaliyetleri henüz teşebbüs aşamasındayken engelleniyor. E-ticaret firmalarının lisanslı ödeme kuruluşlarıyla iş birliği yapmaları halinde geliştirilen bu teknoloji daha da yaygınlaşacak ve kimsenin kartının kapanmasına gerek kalmadan güvenlik sorunları kökünden çözülecektir.
Diğer e-ticaret haber yazılarını okumak için tıklayın.
E-ticaret Çağı Mart sayısını ücretsiz okumak için tıklayın.
You may also like
