Türkiye’nin perakende gücü gıda sektörü ve e-ticaret

Türkiye perakende sektörü son yıllarda birçok farklı dinamikten dolayı aynı büyüklükte seyrediyor. Sektörün ana taşıyıcısı olan AVM modelinin etkisinin yavaşlaması yanında e-ticaret sektöründeki büyüme ise devam etmekte. Türkiye’nin en büyük perakendecilerinin faaliyet gösterdiği gıda perakendeciliği, kendi iç dinamikleri nedeniyle e-ticaret dönüşümüne mesafeli kalmayı tercih etse de bu kategorinin barındırdığı fırsatlar, yatırım yapacak firmalar için gelecekte ciddi avantajlar yaratabilir. Standart e-ticaret modeli yanında üyelik sistemi gibi modellerin de ciddi fırsatlar yarattığı internet üzerinden alışverişin özellikle aynı sıklıkta alışverişi yapılan ürünleri otomatik olarak eve sipariş etmeye yarayacak iş modellerinin lojistik sorunlarının çözülmesiyle hızlanması bekleniyor.
Son yıllarda perakende sektörünün toplam hacmi aynı kalırken, e-ticaret tarafında bir büyüme hareketi gözlemleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2016 yılı Ekim – Kasım – Aralık döneminde perakende satış hacmi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 düştü. Bu raporda gıda dışı sektörlerin aralık ayı satışları dikkate alındığında, kasım ayına göre posta veya internet üzerinden satışların yüzde 3,4 arttığı gözlemlendi.
Son birkaç yıldır alışveriş merkezi ziyaretçi hacimlerinde bir daralma gözlemleniyor. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği açıklamalarına göre Aralık 2016 verileri bir önceki dönemin aynı ayı ile karşılaştırıldığında Türkiye AVM ziyaret sayısı endeksinde yüzde 3,5’lik bir düşüş yaşandı. AVM ziyaret sayısı, 2015 yılı ile karşılaştırıldığında 2016 yılında yüzde 1,9 oranında düşerken, ziyaret sayısında değişim yaşanmayan İstanbul’a karşın Anadolu’da yüzde 4,2 oranında düşüş kaydedildi.
Tüketicilerin alışverişe gösterdiği ilgiyi ölçen perakende güven endeksi, son dönemde düşük değerlerde ilerliyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2017 Ocak ayına ilişkin perakende ticaret sektörü (tüketici) güven endeksi; mevsim etkilerinden arındırılmış haliyle, yüzde 0,2 azaldı.
CRIF araştırması, Türkiye’nin en büyük 100 perakendecisini belirledi. İlk beş sırayı BİM, MİGROS, LC WAIKIKI, ŞOK MARKET ve CARREFOURSA gibi çoğunluğunu gıda perakendecilerinin domine ettiği listedeki firmaların azımsanamayacak kısmının ya e-ticaret sitesi bulunmuyor ya da bu projelerini kısa bir süre önce hayata geçirdiler.
Bain & Company Araştırması’na göre Türkiye’de elektronik tüketicilerinin yüzde 96’sı ve dayanıklı tüketim maddesi müşterilerinin yüzde 90’ı online medyayı kullandıklarını belirtirken, bu oran gıda perakendesi tüketicilerinde yüzde 60 olarak ortaya çıkmış. Bu araştırmada ayrıca dijitalleşmiş tüketicilerin diğerlerine nazaran yüzde 43 oranında daha fazla harcama potansiyeli olduğu ortaya çıkmış.
TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’na göre 2016 yılında internet kullanan bireylerin internet üzerinden kişisel kullanım amacıyla mal veya hizmet siparişi verme ya da satın alma oranı 2015 yılına göre artarak yüzde 34,1 oldu. Nisan 2015 – Mart 2016 içinde kişisel kullanım amacıyla internet üzerinden sipariş verilen ya da satın alınan mal ve hizmet türleri içerisinde en büyük kategori yüzde 60 oranı ile giyim olurken, gıda maddeleri kategorisinin oranı yüzde 19,8’e ulaştı.
Diğer e-ticaret köşe yazılarını okumak için tıklayın.
E-ticaret Çağı Mart sayısını ücretsiz okumak için tıklayın.